مقدمه:

سریلانکا کشوری دموکراتیک است. این کشور دارای جامعه ای چند قومی با اقوام مختلف و آموزه های دینی است. اگرچه بودایی ها اکثریت هستند، هندوها، مسلمانان و مسیحیان نیز در اینجا زندگی می کنند. با وجود تفاوت های مذهبی، فرهنگی فراوان، میهن پرستی سریلانکا در ذهن همه پیروان ادیان وجود دارد.

خاستگاه مسلمانان در سریلانکا بسیار باستانی است. به همین ترتیب، نقش مسلمانان در سریلانکا از ابتدا مثبت و موثر بوده است. فعالیت آنها همواره به رفاه و امنیت ملی کشور کمک کرده وفعالیت آنها هرگز بر علیه منافع کشور و امنیت ملی نبوده است. فهالیت آنها از تروریسم حمایت نمی کنند و آنها در فعالیت های مخرب نیروهای شیطانی شرکت نمی کنند. نقش مسلمانان در مسائل مربوط به منافع ملی با نظام های سلطنتی قدیمی قبل از استقلال و جمهوری های دموکراتیک پس از استقلال متفاوت است.

هیچ کس نمی تواند جامعه مسلمانی را که برای رفاه ملت به عنوان یک شهروند خوب کشور تلاش می کند، دست کم بگیرد. همانطور که توسط گروه‌های نژادپرست و افرادی که تاریخ را نمی‌دانند مورد انتقاد قرار می‌گیرند، مسلمانان تنها با در نظر گرفتن رفاه خود و نژادشان با تفکری خودخواهانه زندگی نمی‌کنند.

تاریخ مشارکت های مثال زدنی مسلمانان را در زمینه های مختلف برای آبادانی و پیشرفت یک ملت و کشور ثبت کرده است. خدمات آنها به کشور ،ملت و دولت بسیار است.خدمات بزرگان مسلمان در همه زمینه‌ها مانند تجارت، بازرگانی، نظامی، پزشکی، صنعت، کشاورزی و سیاست ریشه عمیقی دارد. شواهد این امر در طول تاریخ پراکنده است.

مسلمانان به عنوان سفیران پادشاهان:

سفیر یک کشور بالاترین مقام رسمی دولت در کشورها و مناطق دیگر است. وظیفه یک سفیر این است که به عنوان نماینده دولت یا پادشاه عمل کند. بنابر این، مقامات بلندپایه مسلمان به عنوان سفیر در دوره های مختلف سریلانکای باستان خدمت می کردند. تجربه دریانوردی مسلمانان، چندزبانگی، مهارت های ارتباطی، روابط بین الملل و غیره شرط مهمی برای این امر محسوب می شد.

مثلاً مسلمانان سفیران پادشاه کندی بودند.

در سال 1762، پادشاه کندی یک مقام مسلمان را به استقبال جان پیبوس (John Pybus) به عنوان سفیر  شرکت هند شرقی فرستاد تا با کرتی سیری راجاسینگان (Kirti Siri Rajasinghan) ملاقات کند.

اسناد تاریخی نشان می دهند که عثمان لبی (Uduman Lebai) پسر مولا مکندرام (Maula Mukandram) به عنوان سفیر ویژه پادشاه به ترینکومالی رفت و از او در کندی استقبال کرد.

در سال 1258، فرمانروای یاپاگوی (Yappaguy)، بووانگوباگو اول (Buvanegubagu I)، ابوعثمان را به عنوان سفیر برای برقراری روابط تجاری با پادشاه مملوک در مصر فرستاد. به همین ترتیب، پادشاه مایاتونای(King Mayatunnai) مسلمانان را فرستاد تا از کالیکوتای سامورین (Kallikottai Samorin) کمک بگیرند تا دشمنان خود را از خود دور کنند و کشور را در مبارزه با پرتغالی ها نجات دهند.

بنابراین نمونه‌های متعددی از مسلمانان وجود دارد که به عنوان سفیران عالی رتبه پادشاهان سینهال در داخل و خارج از کشور فعالیت می‌کردند.

کمک نظامی[1]:

ارتش ستون فقرات یک کشور است. امنیت و ثبات کشور و دولت در دست ارتش است. شجاعت به تنهایی صلاحیت خدمت سربازی نیست. بدست آوردن اعتماد یکی از  ویژگی های کلیدی پرسنل نظامی است. تاریخچه استفاده  پادشاهان از مسلمانان در ارتش نشان دهنده سهم برتر ملی مسلمانان است.

به عنوان مثال می توان به چند مورد اشاره کرد. کمک نظامی مسلمانان به پادشاه مایادونایی (Mayadunnai) در مبارزه با پرتغالی ها قابل توجه بود. در زمان‌های بعد، کمک‌های نظامی مسلمانان به پسرش راجاسینگان (Rajasinghan) نیز ادامه یافت.

در زمان سلطنت راجاسینگان دوم، مسلمانان در نبرد ولاوایا در حمایت از شاه شرکت کردند. لشکر مسلمانان به عنوان "لشکر شتر" مورد استقبال قرار گرفت[2]. مسلمانان مفتخر بودند که نام این لشکر بر روی پارچه ای  که توسط پادشاه به کلیسای هانگورانگتا (Hangurangta) هدیه داده شده بود، درج  شده بود.

در اینجا یک حادثه در سال 1760 نیز قابل ذکر است. در این سال تلاش شد تا شاه را ترور کنند و مردی سیامی را در کسوت راهب بر تخت نشانند. این عمل خیانت آمیز از طریق دکتر مسلمان وفادار گوپالا مودالیار (Gopala Mudaliar) به اطلاع شاه رسید. بدین ترتیب این توطئه خنثی شد و دولت محافظت شد.

شاه مانانلو (Mannanlu) که تحت تأثیر عمل گوپالا مودالیار قرار گرفته بود، بالاترین نشان افتخار را به او داد. همچنین با دادن هدایای فراوان به او مقام والایی در دربار داد.

کمک پزشکی:

زندگی سالم و بهداشت شهروندان باعث حفظ نیروی انسانی کشور می شود. خدمات مسلمانان در این زمینه بسیار زیاد است. مسلمانان علاوه بر خدمت به شهروندان کشور، پزشکان رسمی پادشاهان نیز بودند. طب یونانی که برگرفته از دانش پیشگامان پزشکی مانند طبری، الرازی و ابن‌سینا است، خدمات بسیاری به این کشور ارائه کرده است.

کمک پزشکی خانواده کدپریا (Kedaperia)در منطقه کگالا (Kegalai)خدمات قابل توجهی است. گفته می شود که آنها از نوادگان محمد بن طفیل هستند که به عنوان پزشک دربار سلطان مسلمان اسپانیایی ابویعقوب یوسف خدمت می کرد.

به همین ترتیب، خانواده پزشکی مسلمان گوپالا (Gopala) محبوبیت یافت. آنها بومی کوب (Kob)، روستایی در استان سند در شمال هند بودند. در آنجا دو پسران ابن طفیل زندگی می کردند. تاریخ ذکر می کند که سلطان دهلی آنها را به درخواست پاراکراماباکو دوم (Parakramabaku II) که بر دامباتنیا (Dambathenia) در سریلانکا حکومت می کرد، به سریلانکا فرستاد.

یکی از آنها توسط پادشاه به عنوان افسر در وزارت پزشکی سلطنتی منصوب شد. بعداً پادشاه وی را   در تومبارا (Tumbara)، ماتالای (Matalai)، یادینووارا (Yadinuvara) اسکان داد. او همچنین با عنوان کورالا مودالیار  " Korala Mudaliar " تجلیل شد.

مشارکت بخش تجاری[3]:

مهارت ها و مشارکت مسلمانان در بخش تجارت بسیار زیاد است. مسلمانان در طیف وسیعی از تجارت، هم تجارت داخلی و هم تجارت بین المللی شرکت داشتند. فعالیت های بازرگانی مسلمانان بر درآمد کشور تأثیر بسزایی داشت. به ویژه، درآمد حاصل از تجارت بین‌المللی مسلمانان عمدتاً برای توسعه بخش کشاورزی کشور استفاده می‌شد.

آنها در تجارت بین المللی با استفاده از کشتی ها به عنوان مسیر دریایی، استراتژی های جدید مختلفی را برای تجارت ملی کشف و اجرا کردند. تجارت ساحلی کندی به ویژه توسط مسلمانان به بهترین وجه انجام می شد. حمل و نقل کالا از ساحل به کوه و از کوه به ساحل در آن روزها کار آسانی نبود. برای این کار آنها سیستم حمل و نقل "کاروان" را معرفی کردند[4].  روش کاروان این است که گاوها را به هم بسته بودند. کالاها را روی آنها بار کردند. این روش اقتباسی از روش حمل و نقل"کاروان" بود که توسط اعراب استفاده می شد.

بنابراین خدماتی که مسلمانان برای کشور در هر زمینه ای انجام می دهند بسیار زیاد است. با حکومت و حاکمان با ایمان و غیرت رفتار می کردند و با میهن پرستی فراوان به کارهای خیر می پرداختند. این یک اصل اساسی اسلام است که مسلمانان نباید به عبادت ادیان دیگر بپردازند. با این حال، اجداد مان سعی کرده اند تا هماهنگی نژادی را بر قرار کنند.

در آن روزها گرفتن فیل در کندی دشوار بود. در آن زمان بود که یک مسلمانی فیل را به کاخ دلادا (Talada Maligai) هدیه داد. برای احترام به این عمل، اسکناس های 1000 روپیه ای با مرد مسلمانی که یک فیل را می راند چاپ شده بود.[5]

به همین ترتیب، موزه کلمبو توسط مرد مسلمانی به نام واپوچی ماریکار [6](Wapuchi Marikar) به دولت هدیه داده شد. موزه یکی از مهم ترین دارایی های یک کشور است. تاریخ ما این افتخار را دارد که معبدی در سریلانکا از اموال یک مسلمان اهدا شده است. هنگامی که آن را هدیه می‌کرد و از او می‌پرسیدند «در عوض چه می‌خواهی؟»، درخواست تحسین‌برانگیز او مبنی بر اینکه این موزه فقط در روزهای جمعه بسته شود، نشان‌دهنده روحیه دینی واقعاً تحسین‌برانگیزی است.

به طور مشابه، چش دش اکبر (Justice Akbar) [7] شخصیتی است که در بخش ملی تاریخ سریلانکا اثری از خود بر جای گذاشته است. وی به عنوان عضوی از شورای قانونگذاری، ریاست کمیسیون دانشگاه، ریاست کمیته اجرایی دانشگاه پرادنیا[8]، خدمت کرده است.

در سال 1970 او به عنوان وکیل کل و سرپرست دادستان کل در بخش دادستان کل سریلانکا خدمت کرد. او همچنین به عنوان بنیانگذار دانشگاه پرادانیا شناخته می شود. او تصمیم گرفت دانشگاهی را در دره تومبارا (Tombara) تأسیس کند و آن را در آنجا تکمیل کرد. امروزه نام وی در محوطه دانشگاه به نام های خوابگاه اکبر و پل اکبر اسم گذاری می شود.[9]

پل اکبر                                                                         خوابگاه اکبر

منشور سلطنتی سینهال در تاریخ 7 مه 1016 به شرح زیر است:

مدالیار ماریکار بزرگ  (The great Mudaliyar Marikar) و نسلش از مجازات حبس و اعدام معاف هستند. از این رو، آنها مورد تکریم و احترام هستند زیرا اعلیحضرت پادشاه از خدمات آنها به دولت خشنود هستند. و دولت در همه حال آنها را از همه سختی ها و مشکلات حفظ خواهد کرد. آنها در پیروی از دین خود و ساختن مساجد و انجام مناسک دینی در هر سرزمینی که انتخاب کنند آزاد خواهند بود. آنها اجازه دارند که کشتی بسازند و از آنها برای تجارت با کشورهای دیگر استفاده کنند.

منابع اصلی

1. ஸேர் ராஸிக் பரீத் – வழியும் நடையும் , முஹம்மது எம். ஸபர்
2.  சோனகர் தேசம்., மருதூர் பஷீத்
3. இலங்கை முஸ்லிம்கள் வரலாற்றில் அறிஞர் சித்திலெப்பை, முஹம்மது அமீன்
4. ஒரு சிறுபான்மை சமூகத்தின் பிரச்சனைகள் iii, அ. முஹம்மது சமீம்
5. https://www.islamkalvi.com/?p=109795         
6. https://m.facebook.com/110786040505901/posts/215740883343749/